مطالعه پایداری عملکرد ارقام کنجد در مناطق شمالی ایران با استفاده از روشهای مختلف آماری

یکی از اهداف به نژاد گران انتخاب ارقام پرمحصولی است که در عین حال پایداری عملکرد خوبی نیز داشته باشند. 22 رقم کنجد اصلاح شده در مراکز تحقیقاتی کشوربهمراه 3 رقم اصلاح شده خارجی جمعا 25 رقم در قالب طرح آزمایشی لاتیس مربع (5*5) دو تکراری د رچهار منطقه کرج‘ ساری‘ ورامین ومغان از سال 1369 بمدت سه سال مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس آزمون بارتلت‘ بعلت یکنواخت نبودن و زیاد بودن اشتباهات آزمایشی در ورامین‘ آزمایشات مزبور ا زمحاسبات حذف و تجزیه واریانس مرکب بر روی بقیه داده ها انجام گرفت. از آنجایی که بین تیمارها از نظر عملکرد اختلاف معنی داری وجود داشت و اثرات متقابل ژنوتیپ *مکان* سال نیز معنی دار بود بنابراین برای تعیین ارقام پایدار از نظر عملکرد شش روش پایداری شامل: واریانس محیطی :ضریب تغییرات محیطی‘ ضریب رگرسیون میانگین عملکرد به شاخص محیطی (روش فینلی ویلکینسون ) ‘ واریانس انحرافات از خط رگرسیون (روش ابرهارت وراسل) . واریانس انحرافات از خط ‘ بخصوص واریانس و ضریب تغییرات درون مکانی که جزء پارامترهای پایداری تیپ چهار بوده و وراثت پذیر نیز می باشند . بعنوان ارقام پایدار محسوب شده و پر محصول نیز می باشند. برای مناطق ذکر شده توصیه می گردند.